ترموستات خراب مانند ترمز معیوب در سرپایینی است! کوچک‌ترین بی‌توجهی به نشانه‌های آن می‌تواند به جوش آوردن موتور، سوختن واشر سرسیلندر یا حتی هزینه‌های سنگین تعمیر منجر شود.
در این مقاله قرار است به‌طور کامل با علائم خرابی ترموستات خودرو آشنا شوید؛ از نشانه‌های اصلی مثل جوش آوردن ناگهانی موتور و نوسان عقربه آمپر گرفته تا نشانه‌های فرعی مانند افزایش مصرف سوخت و روشن شدن چراغ چک. همچنین روش‌های ساده و کاربردی تست سلامت ترموستات بدون نیاز به بازکردن موتور و یک جدول مقایسه‌ای از انواع خرابی‌ها را مرور خواهیم کرد.
علائم اصلی خرابی ترموستات خودرو چیست؟
- گرم نشدن موتور در هوای سرد
-علت: گیر کردن ترموستات در حالت باز
-مشاهده عملی:
– پس از ۱۵ دقیقه کارکرد، لوله ورودی رادیاتور گرم ولی لوله خروجی موتور سرد باشد.
– بخاری باد سرد می‌دهد.
2. جوش آوردن ناگهانی موتور
– علت: گیر کردن ترموستات در حالت بسته
– مکانیزم خطرناک: آب در موتور حبس می‌شود – دمای آب به ۱۲۰ درجه سانتی گراد می‌رسد – فشار در سیستم بالا رفته و خطر ترکیدگی لوله ها و اتصالات!
۳. نوسان غیرعادی عقربه آمپر آب
– الگوی خرابی: عقربه مدام بین C و H نوسان دارد.
– علت: باز و بسته شدن نامنظم شیر ترموستات.
نشانه‌های فرعی و کمتر شناخته‌شده خرابی ترموستات
4 . کاهش قدرت موتور و افزایش مصرف سوخت
– علت علمی: موتور سرد – ECU سوخت بیشتری تزریق می‌کند – راندمان احتراق پایین.
نتیجه: افزایش مصرف سوخت تا ۳۰% در شهر!
۵. صدای قل‌قل در سیستم خنک‌کاری
منشأ صدا:حباب‌های بخار در آب داغِ محبوس و صدای قل قل پشت داشبورد.
تست: فشار دادن شلنگ‌های رادیاتور (احساس اسفنجی و نرمی)
۶. روشن شدن چراغ چک (Check Engine)
کدهای خطای رایج:
( P0128) دمای موتور زیر حد نرمال
(P0217) دمای موتور بیش از حد
روش‌های تشخیص خرابی ترموستات بدون نیاز به باز کردن موتور
تست ۱: لمس شلنگ‌های رادیاتور
وضعیت | ترموستات سالم | ترموستات خراب (بسته) |
لوله بالای رادیاتور | گرم (پس از ۱۰ دقیقه) | سرد |
لوله پایین رادیاتور | گرم | سرد |
تست ۲: بررسی عملکرد بخاری
مراحل:
۱. خودرو را ۱۰ دقیقه روشن کنید.
۲. بخاری را روی حداکثر بگذارید.
۳. خروجی سالم: هوای بسیار گرم (۶۰ درجه سانتی گراد)
۴. خرابی: هوای ولرم (زیر 40 درجه سانتی گراد)
تست ۳: اندازه‌گیری دمای واقعی
ابزار: دماسنج مادون قرمز
نقاط اندازه‌گیری:
بلوک سیلندر
خروجی ترموستات
اختلاف مجاز: ±۵°C با دماسنج داشبورد
می‌خواهید عیب‌یابی و تعمیر خودرو را به‌صورت عملی یاد بگیرید؟
همین امروز در دوره آموزش مکانیک خودرو و دوره آموزش برق خودرو ثبت‌نام کنید و با مهارت‌های تخصصی وارد بازار کار شوید.
جدول مقایسه علائم خرابی ترموستات در حالت باز و بسته
| نشانه | گیر کردن در حالت باز | گیر کردن در حالت بسته |
|---|---|---|
| دمای موتور | زیر ۷۰° | بالای ۱۱۰° |
| مصرف سوخت | افزایش ۲۰%-۳۰% | طبیعی |
| عملکرد بخاری | ضعیف | طبیعی |
| خطر فوری | فرسایش یا قفل کردن موتور، سوختن واشر سرسیلندر | جوش آوردن / ترکیدن شلنگ‌ها |
چرا بی‌توجهی به نشانه‌های خرابی ترموستات خطرناک است؟
ترموستات وظیفه دارد دمای موتور را در محدوده استاندارد نگه دارد. اگر این قطعه دچار مشکل شود و شما علائم خرابی ترموستات را نادیده بگیرید، موتور خودرو یا بیش از حد سرد کار می‌کند و راندمان آن کاهش می‌یابد، یا بیش از حد داغ می‌شود و به قطعات حیاتی آسیب می‌زند. ادامه رانندگی با ترموستات معیوب می‌تواند به مشکلات جدی مانند سوختن واشر سرسیلندر، قفل کردن موتور، ترکیدن شلنگ‌ها و حتی از کار افتادن کامل سیستم خنک‌کاری منجر شود.
بی‌توجهی به این علائم در نهایت هزینه‌های بسیار سنگین‌تری برای تعمیر موتور به همراه دارد؛ در حالی‌که با یک بررسی ساده یا تعویض به‌موقع ترموستات می‌توان از بروز چنین خسارت‌هایی جلوگیری کرد.
چند قانون طلایی برای پیشگیری از خرابی ترموستات خودرو
- . هر ۲ سال عملکرد ترموستات را چک کنید (حتی بدون علامت خرابی).
- هنگام تعویض ضد یخ، ترموستات اورجینال بخرید (تفاوت قیمت ناچیز، تفاوت کیفیت چشمگیر).
- هرگز از “عملکرد غیر عادی عقربه آمپر آب” چشم‌پوشی نکنید!
نتیجه گیری
ترموستات معیوب شاید در نگاه اول قطعه‌ای ساده به نظر برسد، اما بی‌توجهی به علائم خرابی آن می‌تواند خسارت‌های سنگینی مثل جوش آوردن موتور یا سوختن واشر سرسیلندر به همراه داشته باشد. بنابراین، شناخت این نشانه‌ها و انجام تست‌های ساده‌ای که در این مقاله بررسی کردیم، نقش مهمی در افزایش عمر موتور خودرو و کاهش هزینه‌های تعمیر دارد.
اگر علاقه‌مند به یادگیری اصولی و تخصصی تعمیر خودرو هستید، پیشنهاد می‌کنیم با دیپلم مکانیک خودرو بیشتر آشنا شوید. این مقطع تحصیلی مجموعه‌ای از دوره‌های تخصصی مانند آموزش مکانیک خودرو، آموزش برق خودرو، آموزش تنظیم موتور و آموزش تعمیر خودروهای گازسوز را در بر می‌گیرد و فرصتی عالی برای ورود حرفه‌ای به بازار کار مکانیک خودرو فراهم می‌کند.
یکی از منابع :
سوالات متداول درباره علائم خرابی ترموستات خودرو
1. از کجا بفهمیم ترموستات خودرو خراب شده است؟
مهم‌ترین علائم خرابی ترموستات شامل جوش آوردن موتور، نوسان عقربه آمپر آب، باد سرد بخاری در زمستان و افزایش مصرف سوخت می‌باشد.
2. خرابی ترموستات چه آسیبی به موتور می‌زند؟
در صورت گیر کردن ترموستات، موتور یا بیش از حد داغ می‌شود و واشر سرسیلندر می‌سوزد، یا سرد می‌ماند و راندمان احتراق کاهش می‌یابد.
3. آیا رانندگی با ترموستات خراب امکان‌پذیر است؟
بله، اما بسیار پرخطر است. رانندگی طولانی‌مدت با ترموستات معیوب می‌تواند باعث قفل کردن موتور و خسارت‌های سنگین شود.
4. عمر مفید ترموستات خودرو چقدر است؟
به طور معمول هر ۲ تا ۳ سال یک‌بار یا پس از ۶۰ هزار کیلومتر باید عملکرد ترموستات بررسی و در صورت نیاز تعویض شود.
5. هزینه تعویض ترموستات چقدر است؟
قیمت ترموستات بسته به نوع خودرو متفاوت است اما در مقایسه با هزینه تعمیر موتور بسیار ناچیز می‌باشد. استفاده از قطعه اورجینال توصیه می‌شود.
