در دنیای امروز که حفظ محیط زیست به یکی از دغدغه های اصلی کشورها تبدیل شده، استانداردهای آلایندگی نقش بسیار مهمی در طراحی و ساخت خودروها دارند. یکی از این استانداردها، استاندارد آلایندگی یورو (Euro) است که در کشورهای اروپایی توسعه یافته و به مرور در کشورهای دیگر نیز اعمال شده است. در این مقاله قصد داریم تفاوت موتور یورو ۴ و یورو ۲ را از جنبه‌های مختلف بررسی کنیم. این اطلاعات نه تنها برای مکانیک‌ها و تعمیرکاران خودرو مفید است، بلکه برای رانندگان و علاقه‌مندان به خودرو نیز اهمیت دارد.
استاندارد آلایندگی یورو چیست؟
استاندارد یورو مجموعه ای از مقررات زیست محیطی است که میزان آلاینده‌های خروجی از اگزوز خودروها را محدود می‌کند. این استاندارد از یورو ۱ در دهه ۹۰ میلادی آغاز شد و تا امروز به یورو ۶ رسیده است. هر نسخه جدید از این استاندارد، محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌تری را برای گازهای آلاینده نظیرCO (مونوکسید کربن) HC (هیدروکربن‌ها) NOx (اکسیدهای نیتروژن) و ذرات معلق اعمال می‌کند.
موتور یورو ۲ چیست؟
موتورهای یورو ۲ معمولاً مربوط به خودروهایی هستند که در اوایل دهه ۸۰ یا ۹۰ شمسی در ایران تولید شده‌اند. این موتورها با تکنولوژی ساده‌تری طراحی شده‌اند و از نظر سطح آلایندگی، فقط استانداردهای اولیه را رعایت می‌کنند.
ویژگی‌های موتور یورو ۲
- مصرف سوخت نسبتاً بالا
- فاقد سیستم‌های پیچیده کنترل آلایندگی
- استفاده محدود از سنسورها (مانند فقط یک سنسور اکسیژن)
- آلایندگی بالا نسبت به استانداردهای جدید
- ساده‌تر بودن ECU و سیستم سوخت‌رسانی
موتور یورو ۴ چیست؟
موتورهای یورو ۴ در دهه ۹۰ و ۱۴۰۰ شمسی در تولیدات خودروسازان داخلی ایران وارد شدند. این موتورها پیشرفته‌تر از موتورهای یورو ۲ هستند و برای دستیابی به آلایندگی کمتر، از سیستم‌های پیچیده‌تری بهره می‌برند.
ویژگی‌های موتور یورو ۴:
- مصرف سوخت بهینه‌تر
- استفاده از دو سنسور اکسیژن (قبل و بعد از کاتالیست)
- بهره‌گیری از کاتالیست سه‌راهه با کیفیت بالاتر
- استفاده از سیستم EGR برای کاهش NOx
- ECU پیشرفته‌تر با قابلیت عیب‌یابی دقیق‌تر (OBD2)
- کنترل دقیق‌تر روی نسبت سوخت و هوا
“برای شرکت در دوره آموزش مکانیک خودرو روی عکس زیر کلیک کنید”
تفاوت‌های اصلی بین موتورهای یورو ۲ و یورو ۴
در جدول زیر میتوانید تفاوت‌های مهم بین موتورهای یورو ۲ و یورو ۴ را به صورت خلاصه مشاهده کنید:
ویژگی | یورو ۲ | یورو ۴ |
تعداد سنسور اکسیژن | ۱ عدد | ۲ عدد |
نوع ECU | ساده | پیشرفته |
قابلیت OBD | ندارد یا محدود | دارد OBD2 (OBD II) کامل |
مصرف سوخت | بیشتر | کمتر |
میزان آلایندگی | بالا | بسیار کمتر |
سیستم کنترل آلایندگی | محدود | شامل EGR ، کاتالیست پیشرفته و کنترل دقیق تر |
عمر مفید قطعات | کمتر | بیشتر به دلیل کنترل دقیق تر سوخت و احتراق |
هزینه نگهداری | پایین تر در ظاهر | بالاتر ولی با صرفه‌جویی بلندمدت در مصرف سوخت و آلایندگی |
چرا استاندارد یورو ۴ مهم است؟
استفاده از موتورهای یورو ۴ علاوه بر مزایای زیست‌محیطی، مزایای اقتصادی نیز دارد. کاهش مصرف سوخت، بهبود عملکرد موتور و افزایش عمر مفید قطعات از جمله نتایج مثبت این استاندارد هستند. همچنین با وجود استاندارد یورو ۴، امکان استفاده از سیستم های عیب یابی دقیق تر فراهم می‌شود که برای تعمیر کاران و تیونرها بسیار مهم است.
چالش‌های ارتقا از یورو ۲ به یورو ۴ در ایران
با وجود مزایای فراوان موتورهای یورو ۴، ارتقا از موتورهای قدیمی‌تر مانند یورو ۲ با چالش‌هایی روبرو است:
- کیفیت پایین سوخت: سوخت توزیعی در برخی مناطق ایران با استانداردهای لازم برای موتورهای یورو ۴ سازگار نیست.
- هزینه بالای قطعات: قطعات سیستم EGR، سنسور دوم اکسیژن و ECUهای پیشرفته گران‌تر هستند.
- نیاز به آموزش تخصصی: تعمیرکاران باید با سیستم‌های جدید آشنایی کامل داشته باشند.
- عدم پشتیبانی کامل برخی خودروها: برخی مدل‌های تولید داخل به‌صورت ظاهری به یورو ۴ ارتقا داده شده‌اند اما ساختار فنی موتور همچنان یورو ۲ باقی مانده است.
نتیجه‌گیری برای تفاوت موتور یورو ۴ و یورو ۲
با مقایسه دقیق بین موتورهای یورو ۲ و یورو ۴ به این نتیجه می‌رسیم که موتورهای یورو ۴ نه‌تنها به کاهش آلایندگی محیط زیست کمک می‌کنند، بلکه از نظر فنی، عملکرد بهتر و اقتصادی‌تری نیز دارند. هرچند هزینه نگهداری و تعمیرات آنها کمی بالاتر است، اما با توجه به مزایای آنها، انتخاب بسیار مناسبی برای آینده خودروها به شمار می‌روند.
برای مطالعه بیشتر درباره استاندارد های آلایندگی میتوانید از سایر مقالات سایت نشان برتر و یا ویکی پدیا بازدید کنید
محمدرضا صالحی
سلام! من محمدرضا صالحی، کارشناس مدیریت کسب‌وکار و دارای مدرک کارشناسی مکانیک خودرو هستم. بیش از ۲۳ سال سابقه به‌عنوان مدیر و مربی دوره‌های مکانیک خودرو، برق خودرو و سایر رشته‌های مرتبط با صنایع خودرویی در آموزشگاه نشان برتر را دارم. در وبلاگ نشان برتر، مطالب تخصصی و کاربردی این حوزه را با شما به اشتراک می‌گذارم.
